Direct naar inhoud

Hoog contrast

Hoog contrast

Breaking news: Antwerpen veroverd op 18 mei 1940

Duitse troepen verschijnen op 18 mei 1940 in het Antwerpse straatbeeld. Weerstand is er niet, de Duitse overwinning wordt al snel uitgeroepen. De volgende dagen wordt wel nog strijd geleverd in onder meer Zwijndrecht en het zuiden van Antwerpen. Maar al snel verplaatst het front zich naar het westen en is de hele regio rond Antwerpen veroverd door de Duitse bezetter.

Een week na de Duitse inval in België, op 10 mei 1940, ziet het er voor het Belgische leger niet goed uit. De verdedigingslinie tussen Koningshooikt en Waver wordt op 15 mei 1940 al na enkele uren opgegeven. Belgische en geallieerde soldaten trekken zich steeds verder terug in de richting van Oost- en West-Vlaanderen. Dat betekent dan ook dat om de grote havenstad Antwerpen niet zwaar wordt gevochten. Wanneer de Duitsers naderen, slaan wel geregeld projectielen in de stad in. Daarbij komen burgers om het leven, maar ook soldaten die op 17 mei aan de Scheldetunnels staan aan te schuiven om naar de relatief veilige linkeroever te trekken. Belgische genietroepen steken de petroleumtanks in brand, zodat dikke zwarte rookwolken boven de haven, de stad en de buurgemeenten hangen. Deze tactiek van de verschroeide aarde houdt de Duitse opmars niet tegen.

Op 18 mei vallen Duitse troepen Antwerpen binnen, Kriegsberichter leggen de acties vast op beeld. De filmbeelden worden gebruikt in filmjournaals in Duitsland en de bezette gebieden. FelixArchief – Stadsarchief Antwerpen, 2046#5.

Op 18 mei verschijnen de eerste Duitse troepen in de stad. ’s Ochtends trekken verkenners van de 225ste Infanteriedivisie over de Bredabaan en de Italiëlei in de richting van het stadscentrum. Ze ondervinden hierbij geen weerstand. Kriegsberichter volgen hen op de voet met twee cameraploegen, zodat de triomfantelijke intocht door de haast lege straten voor het thuisfront wordt vastgelegd. De Duitse radio en de Wochenschau verkondigden de Duitse overwinning: “Het opperbevel van de Wehrmacht deelt het volgende mee. Een snelle aanval heeft de verdediging van Antwerpen doorbroken. Duitse troepen zijn al in het stadscentrum. De Duitse oorlogsvlag wappert aan het stadhuis van Antwerpen. De Duitse Wehrmacht heeft een nieuwe, heerlijke zege aan haar vaandel toegevoegd.”

Op de koffie met Duitse officieren

Omstreeks 9 uur bereikt een Duitse gemotoriseerde verkenningsgroep inderdaad het stadhuis. Daar bevindt zich plaatsvervangend burgemeester Leo Delwaide. De soldaten nemen hem mee naar het Koninklijk Stapelhuis (“den Entrepot”) aan de Italiëlei, dat enige tijd als hoofdkwartier wordt gebruikt. Daar ontmoet hij hoge Duitse officieren zoals luitenant-generaal Ernst Schaumburg, commandant van de 225ste Infanteriedivisie. Bij een kop koffie informeren de Duitsers of er nog Belgische militairen in de stad aanwezig zijn en bespreken de heren de overgave van de stad.

Tijdens de volgende uren en dagen wordt nog over en weer geschoten tussen Belgische en geallieerde eenheden op de linkeroever van de Schelde en Duitse artilleristen in de stad en de haven. Onder meer rond Zwijndrecht en ten zuiden van Antwerpen leveren de troepen nog slag, maar het front verplaatst zich al snel verder naar het westen. Voorlopig keert een relatieve rust weer in de stad, die voor meer dan vier jaar onder Duitse bezetting komt.

Cookies opgeslagen