Antwerpen krijgt een monument voor alle Antwerpse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Dat komt op de Loodswezensite aan de Schelde bij de Ortelius- en Van Meterenkaai. De werken aan de site startten eind september 2025. Loopt alles volgens plan, dan is het nieuwe park klaar tegen de zomer van 2027, inclusief het namenmonument.
Op een gebied van 2 hectare komt een park met drie verschillende tuinen, waaronder een verhoogde ligweide. De vroegere vlieten worden visueel gemarkeerd als verbindingen tussen stad en stroom. Op de zes vlietmuren komen de namen van de 23.000 Antwerpse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Het parklandschap draagt bij tot de rust en sereniteit die dit namenmonument vraagt, als een soort van stilteplek.
Het namenmonument herdenkt alle dodelijke slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog in Antwerpen. Het gaat om vier slachtoffergroepen: de slachtoffers van de Holocaust, de burgerlijke slachtoffers van nazigeweld, de burgerlijke slachtoffers van militair geweld, en de militaire slachtoffers. De namen van de slachtoffers worden vermeld op een natuursteen, één per slachtoffer.
"Elke slachtoffergroep hebben we een andere kleur gegeven: van lichtroze voor de jonge kinderen tot een donkere kleur voor de oudere mensen." (© Bureau Bas Smets)
Geleefde tijd vormgeven
“We wilden een verbinding tussen die vele slachtoffers”, zegt architect Bas Smets, de ontwerper van de Loodswezensite en het namenmonument. “En daarbij kwamen we bij het idee dat hun leven te snel werd beëindigd door de oorlog. Daarom wilden we de geleefde tijd van die leeftijd vormgeven. Elke slachtoffergroep hebben we een andere kleur gegeven: van lichtroze voor de jonge kinderen tot een donkere kleur voor de oudere mensen. Je krijgt zo een mozaïek die ook een extra laag informatie geeft over de afgebroken leeftijd van het slachtoffer.”
De namen op de vlietmuren nodigen bezoekers uit om een wandeling langs de herinneringstuinen te maken. Opgeteld zullen de gedenkmuren 336 meter lang zijn en uit meer dan 23.000 gedenkstenen bestaan. Deze stenen worden volgens de planning geplaatst in de zomer van 2026. Het ontwerp voorziet de mogelijkheid om later nog nieuwe namen toe te voegen, wanneer deze door onderzoek aan het licht komen.
Wil je meer informatie? Bekijk dan het overzicht en de planning van de werken aan de Loodswezensite. Of lees meer over het namenproject Antwerpen en over het namenmonument.